ΤΟ ΕΠΟΣ ΤΟΥ ' 40

... πιο κοντά για το Καλπάκι - Χρέος μνήμης

αφίσσα του ΓΕΣ

του ειδικού γραμματέα του Συλλόγου Ηπειρωτών Κοζάνης , Μαλάμη Δημητρίου
 

 
Επτά δεκαετίες, μόλις, έχουν περάσει από τα ιστορικά γεγονότα που συνέθεσαν το Έπος του ‘ 40 κατά τον Ελληνο-ιταλικό πόλεμο του 1940-41.
 
Δυστυχώς το Καλπάκι * (Ελαία) ως σύμβολο μνήμης κι αξιών έχει κάπως ξεθωριάσει στις καρδιές μας.
 
Τα στοιχεία που συνέθεσαν τον αγώνα των Ελλήνων και σχετίζονται:
- με την αντίσταση ενός μικρού λαού απέναντι σε μια υπερδύναμη της εποχής εκείνης
- με τον αγώνα μιας «αδύναμης» στρατιωτικά χώρας , της πατρίδας μας , απέναντι σε ένα άρτιο πολεμικό στρατό
- με το αίσθημα ευθύνης και πατριωτισμού που επέδειξαν όλοι οι Έλληνες καθώς και της προθυμίας να θυσιάσεις και την ζωή σου  όταν αγωνίζεσαι για τα ιδανικά της φυλής σου
- με την μαζική αντίσταση όλων των κατοίκων , με όποιον τρόπο μπορούσε ο καθένας (πολεμώντας , ράβοντας μάλλινα ρούχα, ανοίγοντας δρόμους από τον χιονιά, κουβαλώντας πυρομαχικά πάνω στους ώμους του εκεί όπου τα ζώα δεν μπορούν…)
 
όλα αυτά σήμερα,  δεν είναι στην πρώτη διάταξη των προτεραιοτήτων μας.
 

Το Ιταλικό τελεσίγραφο και το Ελληνικό "ΟΧΙ". Το διάγγελμα του Έλληνα Πρωθυπουργού Ιωάννη Μεταξά

ΙΩΑΝΝΗΣ  ΜΕΤΑΞΑΣ

Το επίσημο ιταλικό τελεσίγραφο

Στις 3 τα μεσάνυχτα της 28ης Οκτωβρίου ο πρεσβευτής της Ιταλίας στην Ελλάδα κόμης Γκράτσι επιδίδει στον πρωθυπουργό της Ελλάδας Ιωάννη Μεταξά το παρακάτω τελεσίγραφο .

... Η ουδετερότης της Ελλάδος απέβη ολονέν και περισσότερον απλώς και καθαρώς φαινομενική. Η ευθύνη δια την κατάστασιν ταύτην πίπτει πρωτίστως επί της Αγγλίας και επί της προθέσεώς της όπως περιπλέκη πάντοτε άλλας χώρας εις τον πόλεμον. Η Ιταλική Κυβέρνησις θεωρεί έκδηλον ότι η πολιτική της Ελληνικής Κυβερνήσεως έτεινε και τείνει να μεταβάλη το ελληνικόν έδαφος, ή τουλάχιστον να επιτρέψη όπως το ελληνικόν έδαφος μεταβληθή εις βάσιν πολεμικής δράσεως εναντίον της Ιταλίας. Τούτο δεν θα ηδύνατο να οδηγήση ή εις μίαν ένοπλον ρήξιν μεταξύ της Ιταλίας και της Ελλάδος, ρήξιν την οποίαν η Ιταλική Κυβέρνησις έχει πάσαν πρόθεσιν να αποφύγη.
 

Οι δύσκολες στιγμές του Ιταλού Πρεσβευτή Εμμανουέλλε Γκράτσι

image

Ο τότε πρεσβευτής της Ιταλίας στην Ελλάδα Γκράτσι στο βιβλίο του «Η αρχή του τέλους» γράφει για τη δραματική συνάντηση που είχε με τον Μεταξά την 3η πρωινή της 28ης Οκτωβρίου:

«…Η συνείδησίς μου με επίεζε ότι την στιγμήν αυτήν εγενόμην συνένοχος μιας ατιμίας. Είδα επί τέλους να ανάβη το φως και τον Μεταξά να κατεβαίνη. Με εγνώρισε και διέταξε τον σκοπόν να με αφήση να περάσω. Μου έδωκε την χείρα και με ωδήγησεν εις εν μικρόν σαλόνι. Μόλις εκαθήσαμε, του ενεχείρισε το έγγραφον. Ήρχισε μετά προσοχής να το διαβάζη… Παρηκολούθησα την συγκίνησίν του εις τας χείρας του και τους οφθαλμούς του».

Μόλις ετελείωσε η ανάγνωσις, ηκολούθησεν ο εξής διάλογος:

Διάγγελμα της θρησκευτικής και πολιτικής ηγεσίας της Ελλάδας

 Καλπάκι - οι ανδριάντες της πολιτικής ηγεσίας

 

Διάγγελμα Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χρύσανθος ο από Τραπεζούντος.

"Τέκνα εν Κυρίω αγαπητά

Η Α.Μ. ο Βασιλεύς και ο Πρόεδρος της Εθνικής ημών Κυβερνήσεως καλούν ημάς πάντας ίνα αποδυθώμεν εις Άγιον υπέρ Πίστεως και Πατρίδος αμυντικόν αγώνα.

Η Εκκλησία ευλογεί τα όπλα τα ιερά και πέποιθεν ότι τα τέκνα της Πατρίδος ευπειθή εις το κέλευσμα Αυτής και του Θεού, θα σπεύσουν εν μία ψυχή και καρδία να αγωνισθούν υπέρ βωμών και εστιών και της Ελευθερίας και τιμής, και θα συνεχίσουν ούτω την απ' αιώνων πολλών αδιάκοπον σειράν των τιμίων και ενδόξων αγώνων και θα προτιμήσουν τον ωραίον θάνατον από την άσχημον ζωήν της δουλείας. Και μη φοβούμεθα από των αποκτεινόντων το σώμα, την δε ψυχήν μη δυναμένων αποκτείναι, ας φοβούμεθα δε μάλλον τον δυνάμενον και ψυχήν και σώμα απολέσαι.

Επιρρίψωμεν επί Κύριον την μέριμναν ημών και Αυτός θα είναι βοηθός και αντιλήπτωρ εν τη αμύνη κατά της αδίκου επιθέσεως των εχθρών. Ούτοι εν άρμασι και ούτοι εν ίπποις, ημείς δε εν ονόματι Κυρίου του Θεού και εν τη γενναιότητι και ανδρείς ημών μεγαλυνθησόμεθα.

Χάρις του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και η αγάπη του Θεού και πατρός είη μετά πάντων ημών.

Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χρύσανθος"

 

Ιστορική αναφορά στον Ελληνο-ιταλικό πόλεμο του 1940

image

Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΟΥ 1940-41

 

 Του Ανχου (ΤΘ) Λαλούση Χαράλαμπου

 

Ο ηρωικός αγώνας της Ελλάδος εναντίον του Άξονα, κατά τους επτά
συνολικά μήνες του ελληνοϊταλικού και του ελληνογερμανικού πολέμου
(28 Οκτωβρίου 1940- 31 Μαΐου 1941) αποτελεί αναμφισβήτητα μία από
τις ενδοξότερες σελίδες της ελληνικής ιστορίας. Έχει όμως και ιστορική
σημασία ευρύτερη, γιατί επηρέασε πολλαπλά την εξέλιξη του Β΄
Παγκοσμίου Πολέμου και συνέβαλε κρίσιμα στην έκβασή του.
 

Φωτογραφικό υλικό από τις ημέρες του πολέμου.

Ελβασάν. Τμήματα Πεζικού εν δράσει.

Οι φωτογραφίες που περιέχονται στην ενότητα αυτή είναι μέρος των φωτογραφιών που μπορεί να δει ο πεισκέπτης στην ιστοσελίδα του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας στην διεύθυνση : http://www.geetha.mil.gr/index.asp?a_id=2831 .
Εξίσου ενδιαφέροντες φωτογραφίες συναντά κανείς στην  ιστοσελίδα: http://greekmilitary.net/WW2.htm
Οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες των στρατιωτών όπως και οι έγχρωμες οι οποίες εικονίζουν ιστορικά μέρη έτσι όπως τα συναντάμε σήμερα (2010) είναι από το αρχείο του Συλλόγου μας.

Γράμματα από τον πόλεμο

Γράμματα από τον πόλεμο

Ιδιαίτερο ιστορικό αλλά και συγκινησιακό ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα γράμματα που έχουν γραφεί από Έλληνες φαντάρους κατά την διάρκεια του πολέμου και τα οποία απευθυνόμενα στους οικείους τους αντανακλούν την θέρμη και την πίστη των μαχομένων στα ιδανικά της φυλής μας. Με ιδιαίτερη χαρά ο Σύλλογος Ηπειρωτών παρουσιάζει  γράμματα στρατιωτών που προσέφεραν συγγενείς τους στο σύλλογό μας, σε μια προσπάθεια η μνήμη κι ο αγώνας των ανθρώπων αυτών να μην ξεθωριάσει και λησμονηθεί στο διάβα του χρόνου.
 

Ο άγνωστος στρατιώτης του ' 40

image

Το έπος του '40, (ο Ελληνοϊταλικός πόλεμος  1940-41) υπήρξε μια από τις πιο ένδοξες σελίδες της ιστορίας μας ως έθνους.
Γράφηκε από τους παππούδες και τους προ παππούδες μας, από τις γιαγιάδες μας και τις προ γιαγιάδες μας. Από τους ανθρώπους αυτούς που μας πλημμύρισαν από συναισθήματα, μας κράτησαν στα γόνατά τους έκλαψαν μαζί μας στις δυσκολίες μας  και στις αρρώσιες μας και μας γέμισαν από αληθινές ιστορίες ζωής κι αγάπης.
Μπορεί βέβαια να γνωρίζουμε δεκάδες ήρωες του '21 και να δυσκολευόμαστε να ονοματίσουμε  έναν ήρωα του ' 40 (γιατί άραγε;)
Μπορεί να ονόματα των  Κατσιμήτρου, Δαβάκη, Κωστάκη, Διάκου, Φριζή, Μαυραγάννη, Σακελλαρίου να μας είναι άγνωστα, αλλά τα ονόματα των δικών μας ανθρώπων δεν πρέπει επ' ουδενί λόγο να τα ξεχάσουμε και να τα θάψουμε στο ντουλάπι των αναμνήσεων μας μαζί με τις φωτογραφίες τους ,  τα γράμματά τους κι ότι άλλο μας άφησαν από τον αγώνα τους.
Όλοι αυτοί,  που με μια λέξη θα τους χαρακτηρίζαμε ως τον " άγνωστο στρατιώτη του ' 40",  ξαναέρχονται στην θύμισή μας μέσα από την φωτογραφία τους και ένα μικρό ιστορικό που παρουσιάζεται σε ξεχωριστή ενότητα στην ιστοσελίδα του Συλλόγου μας, γιατί το χρέος τιμής και μνήμης δεν σταματά όσο διαρκεί μια έκθεση ή μια επέτειος.

Οπτικοακουστικό υλικό από τις ημέρες του πολέμου.

image

Πολλά κι ενδιαφέροντα είναι τα βίντεο που υπάρχουν  για τον Ελληνοιταλικό Πόλεμο και το Έπος του '40.
Για έγκυρη ενημέρωση προτείνουμε την σειρά των έξι μερών  που ακολουθούν , παραγωγής Υ.Ε.Θ.Α. - copyright 1993-94, με τίτλο : " Η Ελλάδα στον Β' Παγκόσμιο Κύπελλο - Ο Ελληνο-Ιταλικός Πόλεμος 1940-41" σε σκηνοθεσία: Τάσου Μπιρσίμ, Κείμενο-σενάριο : Πάνος Υφαντής και με αφηγητές τους Νίκο Βασταρδή και Λίλα Μουτσοπούλου.


Τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων της εποχής του πολέμου (1940-41)

28-10-1940:  Ημέρα κήρυξης του πολέμου

Ενδιαφέροντα είναι τα άρθρα που αναφέρονται στην έναρξη και στην εξέλιξη του πολέμου.
Τα φύλλα των εφημερίδων που ακολουθούν προέρχονται από το Πολεμικό Μουσείο Καλπακίου κι από το προσωοικό αρχείο του Δημητρίου Μαλάμη (αφορούν την επανέκδοση των φύλλων της Βραδυνής , τα οποία επανακυκλοφόρησε προ δεκαετίας η ίδια η εφημερίδα)

Νέα του Συλλόγου